veilig slapen
Een baby slaapt veel. ’s Nachts, maar ook overdag.
Thuis, maar ook als hij ergens anders is. Of onderweg.
Uw baby kan veilig slapen. Als u maar weet hoe.
De tips in de adviezen zijn bestemd voor iedereen die voor een baby zorgt. Voor ouders,
grootouders, familie, babysitters, opvangmoeders en voor alle professionele verzorgers.
Leg de baby altijd op de rug te slapen.
Het veiligst slaapt een baby op de rug. Uit
zijligging rolt hij al na een paar weken
gemakkelijk op de buik. Leg een baby nooit op de
buik te slapen. Niet één keer. Ook niet om te
troosten. Alleen uw (kinder)arts kan om medische
redenen bij uitzondering afwijken van dit advies.
Leg het kindje wel regelmatig
op de buik als het wakker is
en er iemand op let. Steeds
vaker oefenen bevordert de
motorische ontwikkeling. Als
een wat oudere en gezonde
baby zich eenmaal vlot om en om kan draaien en
bij het slapen zelf kiest voor buikligging, hoeft u
daar niet tegenin te blijven gaan. Houd dan wel
de bedveiligheid in orde.
Er is geen reden om bang te zijn voor afplatten of
scheefgroeien van baby’s hoofdje. Dat
verschijnsel is vaak tijdelijk en medisch
onschuldig. Bovendien is het meestal te
voorkomen, vooral door het ontwikkelen van een
voorkeurshouding te vermijden. Bij borstvoeding
ligt de baby afwisselend naar links of rechts
gedraaid. Wissel ook bij flesvoeding van arm. Leg
de baby in rugligging vanaf het begin met het
hoofdje afwisselend naar links en naar rechts.
Draai desnoods het bedje, zodat het licht van de
andere kant invalt; of hang afwisselend links en
rechts een aandachttrekkend voorwerp op. Ga
tijdig naar de dokter als de baby met het hoofdje
toch maar één kant op wil.
Voorkom dat de baby te warm ligt.
Dekbedjes zijn vaak te warm en daardoor riskant
voor kinderen tot twee jaar. Bovendien liggen ze
los, waardoor een baby er gemakkelijk onder kan
geraken. Dat geldt ook voor een dekentje in een
dekbedhoes. Een opgevouwen deken in een
hoes is gauw te warm. Deken en lakentje,
rondom ingestopt, of een trappelzak zijn veel
veiliger. Dek een baby die koorts heeft minder toe
dan u gewoonlijk doet. Laat een baby nooit met
bedekt hoofd slapen. Alleen in de eerste
levensweek kan dat wel nodig zijn, bij een te
vroeg geborene iets langer. De aanbevolen
slaapkamertemperatuur is 15 á 18 graden. Voor
een pasgeborene mag het wel 20 graden zijn.
Kleed ook overdag de baby niet te warm. Een
zwetende baby is foute boel. Let altijd op het
weer, de kamertemperatuur, warme zon, de
kachel in de auto, etc.
Zorg voor veiligheid in wieg of bed.
Een babybedje moet in Nederland aan
veiligheidseisen voldoen, o.m. voor wat betreft
ventilatie (nooit een gesloten bak!) en afstand
tussen de spijlen. Gebruik in wieg of bedje geen
zacht materiaal. Geen zachte matras, geen
kussens, geen hoofdbeschermer, geen dekbedje,
geen plastic zeiltje –
ze kunnen de
ademhaling
belemmeren. Maak
bij gebruik van een
dekentje het bed zo
op dat de baby met
de voetjes tegen
het voeteneind ligt. Een passende trappelzak is
beter. Voor een baby in een gewatteerde
trappelzak is een deken overbodig. Bij een
ongewatteerde kan een dunne deken nodig zijn,
maar maak ook dan laag (dwars) op en stop
rondom goed in.
Combineer een slaapzak nooit met een dekbed.
Blijf bij de baby in de buurt.
Laat de baby zeker het eerste halfjaar bij u op de
kamer slapen. Houd dat ten minste vol tot de
baby zich vlot om en om kan draaien. Laat hem
overdag in uw nabijheid slapen op een rustige
plek, maar gebruik liever niet de box als
slaapplaats. Uw natuurlijke waakzaamheid
verlaagt het risico.
Slaap echter niet met de baby in één bed. Een
grote-mensenbed is zeker tot 4 maanden, voor
rokers zelfs langer, voor een baby riskant. Het
veiligst is de eigen wieg of bed naast of vlakbij
het uwe. Neem bij medicijn-, alcohol- en
drugsgebruik en bij (over) vermoeidheid nooit uw
baby bij u in bed.
Houd uw baby rookvrij.
Roken, tijdens de zwangerschap en erna, is
slecht voor moeder en kind. Het overlijdensrisico
loopt op, maar ook levenslange
gezondheidsschade kan het gevolg zijn. Een huis
waar niet wordt gerookt is het beste voor de
baby. Wie echt niet kan stoppen, kan het risico
wel iets beperken door
zo min mogelijk te
roken. Houd in elk
geval de babykamer
rookvrij, maar laat ook
in andere
omstandigheden de
baby niet meeroken.
Denk aan de auto. In een vertrek kan rook wel
acht uur blijven hangen. Lucht (ook wanneer u
nooit rookt) regelmatig de kamer waar de baby
slaapt.
Geef bij voorkeur borstvoeding,
houd een fopspeen paraat.
Er zijn vele aanwijzingen dat een fopspeen risico
verlagend is. Borstvoeding is dat ook.Wacht bij
borstvoeding met een fopspeen tot het voeden
probleemloos verloopt. Bij flesvoeding kan wel
meteen worden begonnen. Zorg altijd voor
schone spenen en gebruik ze met mate, bij
voorbeeld alleen voor het inslapen en als er
serieus getroost moet worden. Doe dat dan wel
consequent.
Bouw na een half jaar af tot alleen voor het
slapen. Stop het gebruik als de baby een jaar is.
Vermijd geneesmiddelen met
slaapverwekkende bijwerking.
Sommige geneesmiddelen zijn gevaarlijk, omdat
ze een baby te diep laten slapen. Borstvoedende
moeders moeten deze medicijnen ook vermijden.
Lees altijd de bijsluiter. Raadpleeg bij twijfel de
dokter. Wees altijd terughoudend met
medicijngebruik. Ook drogistenmiddeltjes zijn niet
risicoloos. Honing kan sporen bevatten van een
voor een baby levensbedreigende bacterie.
Let op rust en regelmaat.
Baby’s zijn gevoelig voor verstoring van rust.
Reizen, drukke visites, logeerpartijen en allerlei
andere ongewone gebeurtenissen brengen een
zuigeling gemakkelijk van slag. Verstoorde slaap
kan het gevolg zijn. Dit geldt in bijzondere mate
voor huilbaby’s. Beperk onrustige situaties in het
eerste levensjaar. Vertel dat ook anderen (oppas,
opvang) die de zorg tijdelijk overnemen.
Betrouwbare voorlichting is belangrijk. Het is helaas onmogelijk om volledige veiligheid te garanderen,
maar niemand hoeft onder angst voor wiegendood gebukt te gaan. Wie de preventieadviezen volgt,
vermindert de kans dat er iets met de baby gebeurt tot het uiterste. Heel veel kan worden voorkomen
door bepaalde dingen niet en andere juist wel te doen. Ouders die de tips volgen kunnen zich richten
op wat het belangrijkste is: genieten van hun baby.
Uitgave: © Stichting Onderzoek en Preventie Zuigelingensterfte, Voorweg 64, 2431 AR Noorden
Kamer van Koophandel 41265304. Alle bij de stichting betrokkenen werken vrijwillig en zonder bezoldiging.
Zij is door de belastinginspecteur erkend als goed doel (ANBI). Donaties zijn welkom op ING 5059947
De stichting werkt samen met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Veiligheid.NL, RIVM en TNO.
Raadpleeg de website www.veiligslapen.info voor:
• Onafhankelijke adviezen over babyproducten en antwoorden op veel gestelde vragen.
Op www.wiegedood.nl vindt u naast productadviezen en antwoorden op veel gestelde vragen:
• Achtergronden van onderzoek en preventie
• Meer informatie over de totstandkoming en toepassing van de preventieadviezen
• Actuele berichten over kennisontwikkeling en nieuwe bevindingen